RONDJE LANGS DE VELDEN: “Achterin in een bestelbus, tussen een spandoek, werd ik El Monumental binnengeloodst”

In de rubriek Rondje langs de Velden spreken we met een “stadion-gek” om over zijn of haar liefde voor voetbalstadions te spreken. Omdat november bij Voetbalgeschenk “De Maand van Argentinië” is, hadden we een interview met Dirk Lotgerink. Dirk bezocht er enkele wedstrijden en wilde zijn ervaringen graag met ons delen.

Hoe is het idee ontstaan om naar een voetbalwedstrijd in Argentinië te gaan? Waarom wilde je er graag naar toe?

In 2014 werkte ik een paar maanden in Buenos Aires als docent. Als voetballiefhebber bezoek ik in het buitenland sowieso graag een wedstrijd, maar in Argentinië is dit natuurlijk verplichte kost. De verhalen die ik over die wedstrijdbeleving hoorde waren echt fantastisch, en op youtube staan natuurlijk genoeg voorbeelden van uitzinnige fans. Dat wilde ik zelf eens meemaken!

Naar welke Argentijnse wedstrijden / stadions ben je geweest? Heb je een favoriete club?

Ik ben naar een wedstrijd van het grote River Plate geweest en naar Tigres, een kleine club net buiten de stad. Vaak zie je juist bij kleinere clubjes de echte hartstocht. Bovendien is het makkelijker om aan kaartjes te komen. Bij River Plate was ik op uitnodiging van een lid van een van de vele barra brava’s, verschillende groeperingen die onderdeel uitmaken van de harde kern. Ik had hem ontmoet bij een filmvoorstelling waarin hij een rolletje had: De film ging over 'de langste vlag ter wereld' en hoe fans van River Plate de historische degradatie probeerden te verwerken door een kilometerslange vlag te maken. Van over de hele wereld kregen de makers toen stukken doek opgestuurd. Een briljant project waar dus ook een film over is gemaakt. Na die voorstelling raakte ik met de supporter aan de praat en nodigde hij me uit voor de wedstrijd. Als soort supportersvereniging krijgt hij altijd een boel vrijkaarten, maar of het allemaal legaal gebeurde is de vraag: samen met nog drie onbekenden werden we op de wedstrijddag vlak buiten het stadion opgewacht. We moesten achter in een bestelbusje kruipen en ons tussen een reusachtig spandoek verstoppen zodat we de parkeerplaats van het stadion op konden rijden. Daarna was er geen kaartcontrole meer. Het was een onvergetelijke ervaring en door mijn vriendschap met Federico Peretti, huisfotograaf van River en regisseur van meerdere voetbalfilms, heb ik er nog een mooi aandenken aan overgehouden.

Wat heeft voor, tijdens en na de wedstrijden de meeste indruk op je gemaakt?

De manier waarop we het stadion binnen moesten sluipen om vervolgens op te gaan in een uitzinnige mensenmassa. River Plate is daarnaast ook een gigantisch grote sportclub met tennisvelden, zwembaden en andere sportvelden naast of in het stadion. Je mag hier alleen gebruik van maken als je socio bent, waardoor de club een warme familie lijkt. Iedereen kende elkaar, ondanks die duizenden supporters. En uiteraard de sfeer in het stadion. De wedstrijd was eigenlijk niet belangrijk meer en de tegenstander had ook geen grote naam. Dat maakte allemaal niets uit en de sfeer was precies zoals je op de filmpjes op YouTube ziet. Mensen springen en hangen over de boarding van de tweede ring, iedereen lijkt buiten zinnen en dat maakt het zo mooi. Gedurende 90 minuten is er maar één ding dat telt en dat is River. Eigenlijk gaat het na de wedstrijd gewoon verder, want voetbal is echt een levensstijl in Argentinië.

De wedstrijd van Tigres vond ik ook erg interessant. Veel kleiner en natuurlijk minder indrukwekkend dan een volgepakt Monumental. Maar de sfeer rondom het stadion, waar alles gemoedelijk verliep en er op straat werd gegeten en gedronken was erg mooi om mee te maken. Ook hier zat ik trouwens tussen de harde kern achter het doel.

In hoeverre stonden Argentijnse fans open voor voor jou / bezoekers uit andere landen in het algemeen? Heb je contact gehad met de fans?

Ik probeer in ieder stadion altijd contact te maken met de supporters. Vaak krijg je via voetbalsupporters een goed beeld van wat er op lokaal niveau speelt. Zo ook bij de Argentijnse fans. Ik spreek Spaans en contact maken is dus niet zo moeilijk. Het is altijd mooi om via de wedstrijd op andere gespreksonderwerpen te komen.

In Engeland eten ze een pie. In Duitsland een braadworst. Wat drinken en eten Argentijnen rond een wedstrijd?

Choripan! Argentinië is natuurlijk het vleesland bij uitstek en overal staan standjes met een barbecue. De broodjes met een soort chorizo en Chimichurri saus zijn bijzonder lekker. Verder mag een literfles Quilmes niet ontbreken. Prima pils.

In welke staat zijn de Argentijnse stadions? Op het oog zijn het nogal oude bouwwerken, die in Europa misschien al lang niet meer zouden kunnen worden gebruikt om veiligheidsredenen.

Veiligheid of hoe daaromheen de wetten worden gehanteerd is natuurlijk andere koffie dan bij ons. Een verrot hekwerk of een dicht geroeste nooduitgang is geen reden om de wedstrijd stil te leggen. Dat is misschien gevaarlijk, maar draagt ook bij aan de spontaniteit van de supporters. Dat ze in de hekken hangen of met gevaar voor eigen leven over de boarding van de tweede ring hangen wordt niet gezien als de verantwoordelijkheid van de stewards. Zo gaat het ook met het gebouw op zich. Zolang het niet instort is het nog te gebruiken. En eerlijk gezegd is die klassieke structuur van een boel cement maar een fraaie vormgeving (Boca, River) natuurlijk veel mooier dan de fantasieloze superstadions die iedere topclub in Europa nu uit de grond stampt.

De Argentijnse supporters staan bekende om hun passie voor voetbal. Wat heb je daar van gemerkt?

Voetbal houdt niet op als de scheidsrechter heeft afgefloten. Misschien begint het dan juist pas. Aangezien de Argentijn dan op zijn werk of school de passie voor de club laat zien. Voetbal is een levensstijl en leent zich altijd als gespreksonderwerp nummer 1, of je nou met een politieagent of taxichauffeur praat.

De barra brava’s staan ook bekend om geweld tegen fans van de tegenstander en spelers van de tegenstander. Wat is jouw ervaring?

Ik ken de verhalen en heb van dichtbij de macht gezien die barra brava's hebben. Binnen de club, maar zeker ook daarbuiten. Het is geen geheim dat politici de barra brava´s in de hand nemen als knokploegen bij protestmarsen of andere politieke manifestaties. Je moet goed liggen bij de barra, anders kan je het wel vergeten. Qua geweld heb ik zelf weinig mee gemaakt, gelukkig, en stond gemoedelijk tussen de harde kern.

Heb je overige bijzondere ervaringen die je zou willen delen

Het gaat in Argentinië altijd om de keuze: Boca Juniors of River Plate? Kies je voor de arbeidersclub of voor het grote geld van 'los millionarios'. Maar ik vind dat achterhaald. Ik trof bij El Monumental een familieclub waar (letterlijk) plaats is voor iedereen. In de wijk Boca, waar ook het schitterende stadion staat, kun je na 5 uur niet fatsoenlijk meer over straat als toerist en ben je blij als je niet bent overvallen. Overdag wandel je van de ene tourist trap in de andere. Dus ja, ze hebben een heftig shirt, een prachtig stadion en legendarische fans, maar dat geldt ook voor River die dus mijn voorkeur krijgt. Al is mijn mening na die rit in het bestelbusje misschien enigszins gekleurd.

Dirk Jan Hendrik Lotgerink is docent Spaans, hispanist, voetbaltolk voor Ajax en FC Barcelona (minuut 05:00)/ vertaler, freelance reisjournalist en ooit kort stadsgids te Buenos Aires. Liefhebber van NEC, Nijmegen en Mexico. Luistert naar alles en iedereen op Spotify, maar Joaquín Sabina heeft toch altijd gelijk. Bezoek hier zijn persoonlijke Facebookpagina, of hier de Spaanstalige variant.